Διώκεται δάσκαλος επειδή δεν συμφωνεί με τις παρελάσεις

 

Παρέλαση αυταρχισμού στο υπουργείο Παιδείας
 

 

Για μια ακόμα χρονιά οι παρελάσεις για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου έγιναν αφορμή για πολιτικές διαμαρτυρίες εργαζομένων, απολυμένων και συνταξιούχων που θέλησαν μ' αυτό τον τρόπο να δώσουν τη δική τους επικαιρότητα στο γιορτασμό του «Οχι». Ευτυχώς φέτος δεν είχαμε κρούσματα ρατσιστικής αντιμετώπισης αριστούχων αλλοδαπών μαθητών, όπως συνέβαινε τα τελευταία χρόνια, με τον αποκλεισμό τους από τις μαθητικές παρελάσεις στη θέση του σημαιοφόρου. Ομως αυτές τις μέρες σημειώνεται ένα πρωτοφανές κρούσμα δίωξης ενός δασκάλου, μόνο και μόνο επειδή είχε το θάρρος να διατυπώσει ανοιχτά τις απόψεις του για τις μαθητικές παρελάσεις σε ένα εκπαιδευτικό περιοδικό πριν από μια εικοσαετία!

Εχουμε πολλές φορές αναφερθεί στο ιστορικό του θεσμού των μαθητικών παρελάσεων, αυτού του κατάλοιπου στρατοκρατικών αντιλήψεων που δεν έχει καμιά σχέση με σύγχρονες παιδαγωγικές αντιλήψεις και αποτελεί πραγματικά ελληνική «πρωτοτυπία». Οσο κι αν θέλουν να το λησμονούν εκείνοι που επιμένουν στη διατήρηση των μαθητικών παρελάσεων, ο πρώτος που τις εφάρμοσε σε μαζική κλίμακα ήταν ο δικτάτορας Μεταξάς το 1936, ενώ την παλιά τους «αίγλη» αναστήλωσε το 1967 η δικτατορία του Παπαδόπουλου.

Οι μαθητές, εδώ και πολλές δεκαετίες, έχουν αυθόρμητα απαλλάξει τις παρελάσεις αυτές από οποιαδήποτε σοβαρότητα, μετατρέποντάς τες σε ενδυματολογική πασαρέλα και προετοιμασία για έξοδο στις καφετέριες. Και ο μόνος λόγος που συνεχίζονται είναι ότι κανένας υπουργός Παιδείας από τη μεταπολίτευση δεν είχε το θάρρος να παραδεχτεί ότι πρόκειται για μια στρατοκρατική επιβίωση που δεν έχει πια θέση στο σχολείο και πρέπει να βρει τη θέση της δίπλα σε όλα τα άλλα αντιπαιδαγωγικά στοιχεία του παρελθόντος, από τις σωματικές τιμωρίες και το κούρεμα με την ψιλή μέχρι την κουκουβάγια και τις ποδιές.

Κριτική στις μαθητικές παρελάσεις έχει γίνει από πολλούς εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων που θεωρούν ασύμβατη τη στρατιωτική άσκηση σε ένα χώρο ελευθερίας όπως (θα έπρεπε να) είναι το σχολείο. Φυσικά και από καθηγητές πανεπιστημίου, οι οποίοι έχουν μελετήσει την Ιστορία και την εξέλιξη της ελληνικής αυτής ιδιομορφίας.

Κανείς δεν θα περίμενε λοιπόν να βρίσκεται σήμερα στη θέση του κατηγορούμενου ένας εκπαιδευτικός, ένας δάσκαλος, μόνο και μόνο επειδή διατύπωσε δημόσια την άποψή του κατά των παρελάσεων και μάλιστα σε ένα αξιόλογο εκπαιδευτικό περιοδικό.

Ο κ. Χριστόφορος Παπαϊωάννου είναι σήμερα αναπληρωτής διευθυντής στο Δημοτικό Σχολείο της Σερίφου. Πριν από είκοσι σχεδόν χρόνια, το 1989, υπηρετούσε στη Χαλκίδα και είχε γράψει μαζί με τον Παναγιώτη Παπαϊωάννου ένα άρθρο για τις παρελάσεις, το οποίο δημοσιεύτηκε στο ειδικό περιοδικό «Εκπαιδευτική Κοινότητα» (τ. 4, Οκτώβριος 1989). Στο άρθρο αυτό, μάλιστα, παραπέμπαμε σε σχετικό μας δημοσίευμα («Στρατιωτάκια, ακούνητα, αμίλητα, αγέλαστα»), όπου φιλοξενούσαμε και τις απόψεις κατά των παρελάσεων του βουλευτή Μιχάλη Παπαγιαννάκη και του καθηγητή Αλκη Ρήγου («Ιός», 13/3/2005).

Αυτό το παλιό άρθρο του κ. Παπαϊωάννου αναδημοσιεύτηκε πρόσφατα στον γνωστό αντιμιλιταριστικό ιστότοπο «Ομηροι» (http://omhroi.org/parelash/zhtw.htm), χωρίς φυσικά να έχει καμιά σχέση ο συγγραφέας. Από εκεί, λοιπόν, «ανακάλυψε» (ψάχνοντας προφανώς με κάποια μηχανή αναζήτησης στο Διαδίκτυο) αυτό το κείμενο ένας κάτοικος της Σερίφου, ο Θ. Λ., ο οποίος αναζητούσε «στοιχεία» εναντίον του κ. Παπαϊωάννου και της επίσης εκπαιδευτικού συζύγου του. Ο κ. Θ. Λ., συνταξιούχος στρατιωτικός, έσπευσε να υποβάλει προσωπικά στον υπουργό Ευριπίδη Στυλιανίδη με τη μορφή καταγγελίας επιστολή, όπου καλεί τον υπουργό να λάβει μέτρα κατά του κ. Παπαϊωάννου.

Αλλά ο κ. Λ., όπως και κάθε άλλος πολίτης έχει δικαίωμα να λέει ό,τι θέλει και να απαιτεί από τον υπουργό ό,τι θέλει. Σε περίπτωση, μάλιστα, που ένας πολίτης θίγει κάποιον άλλο, αρμόδια για την επίλυση της διαφοράς είναι τα δικαστήρια.

Το πρόβλημα δημιουργείται από τη στιγμή που το υπουργείο Παιδείας αντί να «θέσει στο αρχείο» αυτή την καταγγελία που αφορά τις επιστημονικές και ιδεολογικές απόψεις ενός εκπαιδευτικού, την υιοθετεί και τη στέλνει «διά τα περαιτέρω» στους άμεσους προϊσταμένους του.

Στις 4 Σεπτεμβρίου το υπουργείο Παιδείας διαβιβάζει την αναφορά αυτή του κ. Λ. στον προϊστάμενο του 4ου Γραφείου Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης νομού Κυκλάδων στη Μήλο, με το ακόλουθο έγγραφο:

«Σας διαβιβάζουμε την από 25/7/2008 αναφορά του κ. Θ. Λ. κατά εκπαιδευτικών που υπηρετούν σε σχολεία της Σερίφου και παρακαλούμε για τις δικές σας ενέργειες, ως αρμόδιος πειθαρχικώς και διοικητικώς προϊστάμενος, ενημερώνοντας σχετικά και τον ενδιαφερόμενο».

Το έγγραφο υπογράφει ο κ. Ι. Αθανασίου, προϊστάμενος του Δ' Τμήματος στη Διεύθυνση Προσωπικού Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Με τη σειρά του ο προϊστάμενος του 4ου Γραφείου Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κυκλάδων ενημερώνει τον κ. Παπαϊωάννου με έγγραφό του στις 17/9/2008 με θέμα «Απάντηση σε καταγγελία». Ουσιαστικά ο κ. Παπαϊωάννου αντιμετωπίζεται ως κατηγορούμενος και καλείται σε απολογία:

«Σας γνωρίζουμε ότι έχει αποσταλεί επώνυμη καταγγελία από γονέα μαθητή του Λυκείου Σερίφου, προς τον υπουργό Παιδείας, εις βάρος της συζύγου σας, καθηγήτριας του εν λόγω σχολείου.

Επειδή στην καταγγελία αυτή αναφέρεται και το όνομά σας, και αφορά θέματα που θα σας αναφέρουμε στη συνέχεια, και προκειμένου να έχουμε και τη δική σας άποψη, σας παρακαλούμε να μας απαντήσετε στις παρακάτω κατηγορίες που απευθύνει ο καταγγέλλων και σας αφορούν:

1 Στο περιοδικό "Εκπαιδευτική Κοινότητα", έχει δημοσιευτεί την Παρασκευή 27 Οκτωβρίου 2008, άρθρο του οποίου συντάκτες αναφέρονται ότι είναι οι Παπαϊωάννου Χριστόφορος και Παπαϊωάννου Παναγιώτης. Το άρθρο αυτό φέρεται ότι είναι δημοσιευμένο στο τεύχος 4, Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου 1989, του παραπάνω περιοδικού. Το άρθρο υπάρχει στην ιστοσελίδα http://omhroi.org και έχει αναδημοσιευτεί την Παρασκευή 27 Οκτωβρίου 2006.

Επειδή τα αναγραφόμενα στο δημοσίευμα αυτό εκδηλώνουν άρνηση αναγνώρισης του Συντάγματος και έλλειψη αφοσίωσης στην Πατρίδα και τη Δημοκρατία, και επειδή δεν γνωρίζουμε τη δική σας θέση για τα καταγγελλόμενα, σας παρακαλούμε να μας την εκθέσετε.

2 Στην εκδήλωση της Τετάρτης 18 Ιουνίου 2008 που πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό Σχολείο Σερίφου, στο οποίο υπηρετείτε ως αναπληρωτής διευθυντής, αναφέρονται και τα ερωτήματα σε τίτλους: "Υπάρχει κάτι που να πιστεύετε στον Εθνικό Υμνο; Σας έχει συγκινήσει ποτέ;"

Σας παρακαλούμε να μας γνωρίσετε τις θέσεις σας για τα παραπάνω ερωτήματα».

Το έγγραφο είναι γραμμένο βιαστικά, όπως μαρτυρά και το μπλέξιμο με τις ημερομηνίες, αλλά η ουσία του κειμένου είναι ότι ο συντάκτης του υιοθετεί τις κατηγορίες και καλεί τον δάσκαλο να απολογηθεί για τις απόψεις του σε ένα θέμα το οποίο αποτελεί αντικείμενο δημόσιου διαλόγου εδώ και πολύ καιρό.

Μάλιστα ο κ. προϊστάμενος ταυτίζει τη διαφωνία με το μιλιταριστικό θεσμό των μαθητικών παρελάσεων με «άρνηση αναγνώρισης του Συντάγματος» και «έλλειψη αφοσίωσης στην Πατρίδα και τη Δημοκρατία».

Οσο για το δεύτερο στοιχείο της «καταγγελίας», η θεατρική παράσταση με θέμα τον Εθνικό Υμνο πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό Σχολείο με χρηματοδότηση από την ΚΕΔΚ Κυκλάδων και με επιμέλεια οργάνωσης στο νησί από το Δήμο Σερίφου, μετά τη λήξη του διδακτικού έτους. Την παράσταση παρακολούθησαν πολλοί γονείς και εκπαιδευτικοί. Προς το τέλος, ο ηθοποιός και σκηνοθέτης της διαδραστικής αυτής παράστασης κ. Βασίλης Βελούδος, απηύθυνε προς τους θεατές ερωτήσεις όπως «Τι είναι για σας ο Εθνικός Υμνος; Σας έχει συγκινήσει ποτέ; Αν γραφόταν σήμερα για τι πράγμα θα θέλατε να μιλάει;» και εν συνεχεία ακολούθησε συζήτηση.

Δεν υπάρχει δηλαδή καμιά βάση γι' αυτές τις κατηγορίες που φτάνουν τα όρια της «εσχάτης προδοσίας» και θυμίζουν τη λογική εξόντωσης «αντιφρονούντων» σε άλλες εποχές. Αν δεν πρόκειται για μια ακόμα εκδήλωση «υπερβάλλοντος ζήλου» των αρμοδίων του υπουργείου Παιδείας, τότε βρισκόμαστε μπροστά σε ένα πολύ επικίνδυνο φαινόμενο που θίγει τον πυρήνα του δημοκρατικού πολιτεύματος: τον κρατικό έλεγχο του «φρονήματος» των πολιτών.

 

(Ελευθεροτυπία, 8/11/2008)

 

www.iospress.gr