ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Η ώρα των αντιφασιστών

1.  /  2.

Πάντα ευαίσθητοι όταν πρόκειται να πιάσουν το σφυγμό της νεολαίας, οι διαμορφωτές της κοινής γνώμης προβάλλουν ακατάπαυστα το "ανερχόμενο κίνημα" των νεοναζί και των λοιπών εθνικιστικών δυνάμεων. Χιλιάδες νέοι που αντιστέκονται στη Φαιά πανούκλα σ' όλη την Ευρώπη δεν αξίζουν, φαίνεται, το ίδιο ενδιαφέρον.

Εγκλημα χωρίς τιμωρία;

"Πλησίασαν ύπουλα. Μας χτύπησαν αιφνιδιαστικά. Κομμούνια θα πεθάνετε, προδότες θα σας γαμήσουμε, ζήτω η Ελλας, φώναζαν. Οι λοστοί και τα καδρόνια ανεβοκατέβαιναν στα κεφάλια μας. Δεν θυμάμαι πώς βρέθηκα στο νοσοκομείο". Η σπουδάστρια Γιάννα Βασιλάκη είναι ένα από τα πέντε μέλη της ΟΣΕ, θύματα της τελευταίας εγκληματικής ενέργειας που επιχείρησε στην Κυψέλη (6.4.1996) η ναζιστική οργάνωση "Χρυσή Αυγή". Οπως όμως φαίνεται, αυτή τη φορά τα κοντοκουρεμένα κεφάλια των "γνησίων Ελλήνων" που στεγάζονται στην οδό Κεφαλληνίας 52 και ο φίρερ τους Νίκος Μιχαλολιάκος, δεν θα τη γλιτώσουν εύκολα. Τα θύματά τους αναγνώρισαν δύο απ' τους δράστες της συμμορίας των χρυσαυγιτών (Γιάννη Παναγιωτίδη και Αγαμέμνονα Θεοδωρόπουλο) και στη μήνυση τους στρέφονται, επίσης για πρώτη φορά, και κατά της ηγεσίας τους (Ν. Μιχαλολιάκου, Χρ. Παππά και Π. Ανδρουτσόπουλου). Το αίτημα να τεθούν εκτός νόμου οι ρατσιστικές και οι φασιστικές οργανώσεις, κάθως και τα διεστραμμένα έντυπά τους που προπαγανδίζουν τη μισαλλοδοξία και το ψέμα, δεν προβάλλεται πλέον μόνο από τις αριστερές γκρούπες. Δεκάδες ενώσεις εργαζομένων, δήμοι και στελέχη σχεδόν όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων αντιλαμβάνονται ότι το αβγό του ναζισμού "πρέπει να γίνει ομελέτα, πριν σκάσει από μέσα του το φίδι", όπως μας λέει ο φοιτητής Γιώργος Σαπουνάς, θύμα κι αυτός της "Χρυσής Αυγής" στις 10.12.1992. Ο κ. Σαπουνάς μαζί με τον φίλο του Θανάση Υφαντή είχαν την ατυχία να διασταυρωθούν την ημέρα του μακεδονικού συλλαλητηρίου της Αθήνας με μιά σημαιοστολισμένη ομάδα χρυσαυγιτών που επέστρεφε στην Κεφαλληνίας, μετά το "νικηφόρο" πογκρόμ που είχε εξαπολύσει εναντίον άλλων διερχομένων μακρυμάλληδων και τις επιδρομές στην ΑΣΟΕΕ και στο κατειλημμένο κτίριο της οδού Λέλας Καραγιάννη. "Μας έστειλαν με ανοιγμένα κεφάλια, λιπόθυμους σχεδόν, στον Ευαγγελισμό. Αν δεν υπήρχαν οι μαγαζάτορες της Αγίου Μελετίου που μας προστάτεψαν όσο μπορούσαν, δεν ξέρουμε πού θα ήμασταν. Εκείνο που τους εξόργισε ήταν ότι φορούσαμε αντιναζιστικές κονκάρδες. Η αστυνομική δύναμη που υποτίθεται ότι τους επιτηρούσε δεν πρόλαβε φυσικά να συλλάβει κανένα", θυμάται ο Γιώργος Σαπουνάς που τις επόμενες βδομάδες είδε και τη μήνυση την οποία υπέβαλε να πηγαίνει στο αρχείο.
Η σχέση της συγκεκριμένης συμμορίας, όπως και άλλων παρόμοιων "ακραιφνών Ελλήνων", με τα πιο σκληρά τμήματα των υπηρεσιών ασφαλείας είναι διαπιστωμένη. Αλλωστε, όλες οι εκδοχές των νεοναζί μόνο ως συμπλήρωμα των επισήμων "εγγυητών του νόμου και της τάξης" μπορούν να πολιτεύονται. Η βίαιη δραστηριότητά τους επενδύεται πάντοτε με τα χρώματα της "ελληνορθοδοξίας" και τα μέλη τους στρατολογούνται από τις τάξεις των πιο "εθνικά ταπεινωμένων" και κοινωνικά συμπλεγματικών νεαρών. Ωστόσο, το εθνικοιδεολογικό υπόβαθρο μέσα στο οποίο κινούνται δεν το καλλιεργούν μόνοι τους. Πριν απ' αυτούς έχουν φροντίσει να διεγείρουν τα βλακώδη "ιδεώδη" περί "της υπεροχής του γένους μας" πολλοί άλλοι από ποικίλες επίσημες και αναγνωρισμένες θέσεις. Εντυπα σκουπίδια σαν τον ψευδολόγο "Στόχο" απολάμβαναν κρατικών επιδοτήσεων και τροφοδοτούνται με "πληροφορίες" από τις μυστικές υπηρεσίες, ενώ θεωρητικοί του ναζισμού καλούνται στις ζώνες υψηλής θεαματικότητας για να αποφανθούν ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει εθνικισμός και ρατσισμός! Ομάδες "αγανακτισμένων πολιτών" κινούνται σε συνεννόηση με την αστυνομία εναντίον των "αναρχοκομμουνιστών". Τα περιστατικά είναι πολλά. Κανένας από τους βιαιοπραγούντες φασίστες, τα τελευταία χρόνια, δεν οδηγήθηκε στον εισαγγελέα. Συλλαμβάνονται επ' αυτοφώρω και μετά χάνονται.
Είναι θρασύδειλοι. Οταν τα ψέματα και οι βρόμικες ενασχολήσεις τους αποκαλύπτονται, "κάνουν την πάπια". Δέρνουν αριστερούς και μετανάστες, καταστρέφουν γραφεία πολιτικών οργανώσεων, μνημεία και προτομές, και παρότι στα έντυπα τους κοκορεύονται για όλα αυτά (βλέπε π.χ. τα τεύχη του περιοδικού της "Χρυσής Αυγής", τ. 70, Απρ. 1992 και τ. 75 Δεκ.1992), όταν στριμωχτούν εμφανίζονται ως "ιδεολόγοι πατριώτες". Προτάσσουν δήθεν τα στήθη τους για να "απελευθερώσουν τις χαμένες πατρίδες". Επικαλούνται τη δημοκρατία και την "ελευθερία της έκφρασης", κρύβοντας επιμελώς ότι ο πραγματικός τους στόχος είναι η απόλυτη κατάργηση αυτών των κατακτήσεων. "Καμία ελευθερία στους εχθρούς της ελευθερίας", φωνάζουν χρόνια τώρα -και έχουν δίκιο- οι αντιρατσιστικές οργανώσεις. Ο κατάλογος των απρόκλητων επιθέσεών τους αυξάνεται επικίνδυνα, αν και περνούν στα ψιλά των ΜΜΕ που τις περισσότερες φορές θέλουν να τις εμφανίζουν ως "μάχες χουλιγκάνων". Από τα συνθήματα του μίσους περνούν στις δολοφονικές επιθέσεις. Από τον Μάρτιο του 1992 ως σήμερα τουλάχιστον 30 "επιλεγμένοι", με βάση το φρόνημα ή το χρώμα, άνθρωποι κατέληξαν στο νοσοκομείο. Μπορεί να μην μπήκε ο ελληνικός στρατός με ανοιγμένη την επεκτατική του όρεξη στην κόλαση των Βαλκανίων της "νέας εποχής", όπως προπαγανδίζουν οι φασίστες, αλλά η εκστρατεία τους κατά του "εσωτερικού εχθρού" καλά κρατεί. Ως πότε;

Αυτοάμυνα των εργαζομένων

"Δημοκρατία δεν σημαίνει παθητική αποδοχή των πάντων στο όνομα μιας ηθικοπλαστικής γενικής αρχής περί ελευθερίας της έκφρασης. Η δημοκρατία δεν είναι η ισοπέδωση των αρχών, των αξιών, των οραμάτων, του πολιτισμού που κέρδισαν με αγώνες οι κοινωνίες κατά τον 19ο και 20ό αιώνα. Η δημοκρατία δεν είναι έλλειψη μνήμης. Στο όνομα της δημοκρατίας, της ελεύθερης έκφρασης όλων των ιδεών και απόψεων δεν μπορεί να γινόμαστε ανεκτικοί-παθητικοί θεατές εκείνων που όχι μόνον επιδιώκουν μακροπρόθεσμα να καταλύσουν το πολιτικό πλαίσιο των αρχών της δημοκρατίας, αλλά και που καθημερινά, αξιοποιώντας τις ελευθερίες που προσφέρει το δημοκρατικό πολίτευμα, επιχειρούν να καταργήσουν, να υπονομεύσουν αυτή την ίδια τη δημοκρατία. Δεν μπορούμε και δεν πρέπει να επιτρέψουμε στα φασιστικά κατάλοιπα να τρομοκρατούν, να απειλούν και να προπηλακίζουν κάθε διαφορετικό νεολαίο, κάθε άνθρωπο διαφορετικής φυλής ή θρησκείας, κάθε έγχρωμο.
Η ύπαρξη και στη χώρα μας "γραφείων-ορμητηρίων" αυτών που σήμερα χειροκροτούν και αποθεώνουν κι αύριο ίσως και να μιμηθούν τις φωτιές που πρόσφατα έκαψαν στη Γερμανία μετανάστες, όπως είναι αυτά της "Χρυσής Αυγής", είναι πρόκληση για την ουσία της δημοκρατίας, για τις ανθρωπιστικές αξίες του αιώνα μας. Ισα-ίσα που η αρχή "αφήστε όλα τα λουλούδια ν' ανθίσουν" και της υπεράσπισης του διαφορετικού μας εγκαλούν να ενεργοποιηθούμε απέναντι σ' αυτούς που εκκολάπτουν ένα νέο αβγό του φιδιού. "Ευαισθητοποίηση", "ενεργοποίηση", "αυτοάμυνα" είναι η σημερινή εφαρμογή του άρθρου 114, η σημερινή υποχρέωση όλων των πολιτών απέναντι σε αυτούς που με την ανοχή της εκτελεστικής εξουσίας, με μικρά προς το παρόν επεισόδια, μας ετοιμάζουν ένα εφιαλτικό αύριο.
Στο ΕΚΑ: 1.Τοποθετηθήκαμε δημοσίως καταγγέλλοντας αυτά τα φαινόμενα. 2.Σε συνεργασία με άλλους φορείς (ΔΣΑ κ.λπ.) θα κάνουμε κοινές παρεμβάσεις στους αρμόδιους υπουργούς. 3.Σχεδιάζουμε εκδήλωση διαμαρτυρίας έως τέλος Μαΐου. Τέλος δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι την ενεργή επιστροφή των "βρικολάκων" του φασισμού, του εθνικισμού, του ρατσισμού και της ξενοφοβίας διευκολύνει η ύπαρξη των εκρηκτικών κοινωνικών προβλημάτων, της ανεργίας, του κοινωνικού αποκλεισμού, της κοινωνίας των 2/3. Ο καθημερινός αγώνας, κυρίως των συνδικάτων, για ανατροπή της εικόνας αυτής των σημερινών κοινωνιών, είναι συγχρόνως και αγώνας για τη διαφύλαξη και διεύρυνση του δημοκρατικού πολιτεύματος και των δημοκρατικών θεσμών." 

Χρήστος Πολυζωγόπουλος

Πρόεδρος ΕΚΑ

Χαλυβδόκρανοι στην Αθήνα 

Ηταν οι μέρες ακριβώς που ο ναζισμός στη Γερμανία εγκαθίδρυε το δικό του κράτος του τρόμου. Στην Ελλάδα, οι εγχώριοι θιασώτες της "εθνικής πυγμής" ένιωσαν κι αυτοί το κάλεσμα της Ιστορίας. Από το προπύργιό της στη Θεσσαλονίκη, η "Εθνική Ενωσις Ελλάς" εξήγγειλε το Μάιο του 1933 την προσεχή κάθοδο 3.000 μελών της στην Αθήνα για κατάθεση στεφάνου στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη.
Η μουσολινική έμπνευση του εγχειρήματος ήταν ολοφάνερη: σύμφωνα με τα στελέχη της ΕΕΕ, θα επρόκειτο για "την προς τας Αθήνας πορεία" - το ελληνικό ισοδύναμο της "Πορείας προς τη Ρώμη" που έφερε τον Ντούτσε στην εξουσία. Ούτε αποτελούσε μυστικό η ναζιστική ιδεολογία και πρακτική της συγκεκριμένης οργάνωσης. Στόχος της ήταν η βίαιη επιβολή της κοινωνικής ειρήνης, η καταστολή της "εκλύσεως των ηθών", η συντριβή "εθνοπροδοτών", εβραίων, κομμουνιστών και λοιπών "ξένων στοιχείων", καθώς και η "απόλυτος πειθαρχία" των εργαζομένων "εις τας διαταγάς της διευθύνσεώς των". Οπως συμβαίνει συνήθως σ' αυτές τις περιπτώσεις, το εν λόγω εθνοσωτήριο κήρυγμα ελάχιστη ανταπόκριση είχε βρει μέχρι τη στιγμή που η οργάνωση άρχισε τις δημόσιες επιδείξεις δύναμης με παρελάσεις των "χαλυβδόκρανων" μελών της κι αποκορύφωμα την πυρπόληση της εβραϊκής φτωχοσυνοικίας Κάμπελ στη Θεσσαλονίκη (Ιούνιος 1931). Αυτές οι δυναμικές δραστηριότητες ήταν που πρόσφεραν άλλωστε στους χαλυβδόκρανους τις υλικές προϋποθέσεις της δράσης τους: πολιτική κάλυψη από μέρους των διωκτικών αρχών, στήριξη απ' το στρατό και χρηματοδότηση από κρατικούς φορείς (Δήμος Θεσ/νίκης, Υπουργείο Προνοίας) & Τράπεζες (Εθνική, Εκδοτική).
Η αντίδραση στην προσπάθεια μεταφύτευσης του βορειοελλαδικού φασισμού στην πρωτεύουσα υπήρξε άμεση, αλλά μειοψηφική. Με απόφαση της Επιτροπής Πόλης της Αθήνας, οι οργανώσεις του ΚΚΕ στο λεκανοπέδιο τέθηκαν σε επιφυλακή και καταστρώθηκε σχέδιο για την υποδοχή των δύο ειδικά ναυλωμένων τρένων που θα μετέφεραν στις 25 Ιουνίου τους χαλυβδόκρανους στην πρωτεύουσα. "Αποφασίσαμε να παρατάξουμε τις δυνάμεις μας σε πυκνές ομάδες κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής", γράφει στα απομνημονεύματά του ο γραμματέας τότε της ΚΟΑ, Βασίλης Νεφελούδης, "για να υποδεχτούμε τους φασίστες των ΕΕΕ με αποδοκιμασίες, πριν ακόμα πατήσουν το πόδι τους στην Αθήνα". Οι εφημερίδες της εποχής, σαφέστατα τοποθετημένες υπέρ των "εθνικιστών", κατέγραψαν ορισμένες λεπτομέρειες αυτής της δυναμικής υποδοχής:
* στη λεωφόρο Κωνσταντινουπόλεως σημειώνεται ανταλλαγή πυροβολισμών ανάμεσα σε μικρή ομάδα εργατών και τους επιβάτες του τρένου, με αποτέλεσμα το θανάσιμο τραυματισμό του 35χρονου λιμενεργάτη Ανάργυρου Πικραμένου. Σύμφωνα με το "Ελεύθερον Βήμα" (26.6.33), "εκ των τριών κομμουνιστών επυροβόλησε μόνον ο είς, ο δεύτερος εμούτζωσε τους εθνικιστάς και ο τρίτος εκραύγαζεν αποδοκιμαστικώς. Αι ριφθείσαι υπό των εθνικιστών σφαίραι έπληξαν τον μουτζώνοντα".
* στους Μύλους της Αττικής, "ομάς τεσσαράκοντα κομμουνιστών καιροφυλακτούσα ελιθοβόλησε την αμαξοστοιχίαν" ("Καθημερινή" 26.6.33). Στην ίδια περιοχή, "ευρίσκοντο 30 περίπου εργάται ενός συνεργείου των σιδηροδρόμων οι οποίοι αντεκαθίστων τας σιδηροτροχιάς, τους οποίους οι εθνικισταί εξέλαβον ως κομμουνιστάς αποπειρωμένους την εκτροχίασιν και έρριψαν προς εκφοβισμόν εις τον αέρα περί τους 250 πυροβολισμούς" ("Ελ. Βήμα" 26.6.33). Αγνωστο αν πρόκειται για διαφορετική εκδοχή του ίδιου επεισοδίου.
* προκειμένου να αποτρέψει τη "διασάλευση της τάξης", η αστυνομία σαρώνει από τα ξημερώματα το κέντρο της πρωτεύουσας συλλαμβάνοντας "προληπτικά" 200 περίπου αντιφασίστες.
* η σοβαρότερη συμπλοκή σημειώνεται στην οδό Μητροπόλεως από μερικές δεκάδες κομμουνιστές που επιχειρούν να οργανώσουν αντιφασιστική διαδήλωση προς το Σύνταγμα. Πετροπόλεμος από τους διαδηλωτές, γκλόμπ και σφαίρες από την αστυνομία. Τριανταμία συλλήψεις και (την επομένη) δεκατρείς καταδίκες σε ποινές φυλάκισης 1-5 μηνών.
* το βράδυ, περισσότεροι από 100 διαδηλωτές πολιορκούν το Βαρβάκειο, όπου έχουν στρατωνιστεί οι "Αλκιμοι" - η νεολαία των ΕΕΕ. Αστυνομικοί και χαλυβδόκρανοι ανοίγουν πυρ κι ένας ακόμη αντιφασίστας, ο φυματικός εργάτης Π. Θωμόπουλος, τραυματίζεται θανάσιμα.
Η κομματική μυθολογία θέλει την όλη αντιφασιστική κινητοποίηση νικηφόρα: οι τριεψιλίτες δεν κατάφεραν να παρελάσουν στο κέντρο της πρωτεύουσας. Τα ρεπορτάζ των εφημερίδων διαψεύδουν ωστόσο αυτή την ωραιοποιημένη εκδοχή, δημοσιεύοντας ενθουσιώδεις περιγραφές και φωτογραφίες της εθνικόφρονος τελετής - η οποία τελέστηκε άλλωστε παρουσία των αρχών (υπουργοί Εσωτερικών Ι.Ράλλης & Δικαιοσύνης Ταλλιαδούρος, φρούραρχος Μπακόπουλος, πρόεδρος της Γερουσίας Στ. Γονατάς, βουλευτές, κλπ) κι ευλογήθηκε απ' τον μητροπολίτη Βερροίας Πολύκαρπο. Για τους συνοδοιπόρους των φασιστών, οι αντιδράσεις απλώς επιβεβαίωσαν την επικαιρότητα του κομμουνιστικού κινδύνου και, άρα, τη χρησιμότητα των παρακρατικών ομάδων κρούσης: "Τον υψηλόν πατριωτικόν προορισμόν τον οποίον υπηρετεί η ΕΕΕ", διαβάζουμε στη "Βραδυνή" (25.6.33), "ήλθον να επιβεβαιώσουν πανηγυρικώς και αι αναρχικαί απόπειραι των οποίων στόχος υπήρξαν τα μέλη της". Πρόκειται για το ζενίθ της απήχησης των χαλυβδόκρανων. Η προσπάθεια μέρους της ηγεσίας τους να αξιοποιήσει την επιτυχία της "πορείας στην Αθήνα" για να πολιτευθεί, θα επιφέρει ωστόσο τους επόμενους μήνες την άρση της κρατικής υποστήριξης και την ουσιαστική παράλυση των ΕΕΕ. Ο επίλογος θα γραφεί το 1936, με την (τυπική) διάλυση της οργάνωσης από την 4η Αυγούστου - την ίδια στιγμή που τα φασιστικά της κηρύγματα γίνονταν, πλέον, επίσημη κρατική πολιτική...


Οι νέοι που τους είπανε αλήτες

Οταν στα τέλη του 1984 ο Ζαν Μαρί Λεπέν επισκέφθηκε για πρώτη φορά την Αθήνα για το συνέδριο της "Ευρωπαϊκής Δεξιάς" ( FN, MSI, ΕΠΕΝ), οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς και ομάδες αναρχικών φρόντισαν να του επιφυλάξουν πανηγυρική υποδοχή. Το βραδάκι της 4ης Δεκεμβρίου, 2.500 περίπου διαδηλωτές ξεκίνησαν από τα Προπύλαια για το "Κάραβελ", όπου την ώρα εκείνη συνεδρίαζαν οι φασίστες. Σε απόσταση 100 περίπου μέτρων απ' το ξενοδοχείο τους σταμάτησαν τα "κορδόνια" της αστυνομίας. Με σύνθημα "Ο λαός δεν ξεχνά / τους φασίστες τους κρεμά" και "Εδώ και τώρα / φασίστες ήρθε η ώρα" η διαδήλωση έσπασε τον κλοιό και όρμησε στο στόχο. Ακολούθησε πετροπόλεμος, μολότοφ, επέμβαση των ΜΑΤ και 6 συλλήψεις.
Την επομένη, ο Τύπος ξεσάλωσε κατά της "ανωμαλίας". Δεν ήταν μόνο ο "Ελεύθερος Τύπος" που διαπίστωνε πως "η πρωτεύουσα είναι έρμαιο της αναρχίας". Το ίδιο το "Εθνος", που λίγο νωρίτερα αναρωτιόταν γιατί "μόνο" 3.000 Βέλγοι έκαναν τα ίδια στις Βρυξέλλες, μιλούσε πλέον για "αναρχικές ταραχές με ύποπτους βανδαλισμούς". Ο "Ριζοσπάστης" επανέλαβε τη θεωρία περί "προσχεδιασμένης από σκοτεινούς κύκλους επίθεσης", η δε "Αυγή" και το "Αντί" πρωτοτύπησαν αποκαλύπτοντας πως οι αντιφασίστες στην πραγματικότητα ήταν "φασίστες του ΕΝΕΚ που μισούν θανάσιμα τους φασίστες της ΕΠΕΝ"! Τον τόνο συνόψισε στη "Μεσημβρινή" ο πολύς Χρ.Πασαλάρης: "Διακόσιοι ασύδοτοι αλήτες απέδειξαν χθες το βράδυ ότι δεν έχουμε κράτος... Δεν θα σκεφθεί ο Ελληνας πολίτης ότι είναι καιρός πια να αυτοπροστατευθεί, να αυτοαμυνθεί και ν' απαντήσει, έστω και με καρεκλοπόδαρα, όπως τους αξίζει σε δυο εκατοντάδες καθάρματα που εσείς δειλιάζετε να μαντρώσετε;"
Η απάντηση των αρχών υπήρξε αστραπιαία. Τέσσερις από τους συλληφθέντες παραπέμφθηκαν σε δίκη για "προσβολή του πολιτεύματος" (εσχάτη προδοσία), απαγορεύθηκαν οι δημόσιες συγκεντρώσεις σε όλη την Ελλάδα και μια εντυπωσιακή αστυνομική επιχείρηση στα Εξάρχεια κατέληξε στη σύλληψη 170 ατόμων που είχαν καταφύγει στα γραφεία του περιοδικού "Ρήξη". Ο Λεπέν δε θα μπορούσε παρά να εκφράσει την ικανοποίησή του...

(Ελευθεροτυπία, 19/5/1996)