Πώς κατασκευάζεται ο τρόμος
"Τοξικομανής κουρέλιασε τις Αρχές Ασφαλείας"
(«ΑΔΕΣΜΕΥΤΟΣ ΤΥΠΟΣ», 10/6/2002)
ΝΑ ΣΥΝΕΝΝΟΗΘΟΥΜΕ εξαρχής: Είμαστε απολύτως βέβαιοι για το τι ακριβώς συνέβη στο κέντρο της Αθήνας το πρωινό του περασμένου Σαββάτου; Το ερώτημα μοιάζει ρητορικό, αλλά δεν είναι. Είναι προφανές πως τα μέσα ενημέρωσης, που ανέλαβαν την ενημέρωση του κοινού για το συγκεκριμένο γεγονός, δεν αναρωτήθηκαν ούτε προς στιγμήν για το περιεχόμενο της πληροφόρησης που προσέφεραν. Εξίσου σαφές είναι ότι οι ελάχιστες διαφοροποιήσεις στη στάση τους υπαγορεύτηκαν, ως συνήθως, από το γενικότερο ύφος του κάθε μέσου και τις ρητές ή άρρητες πολιτικές του συγγένειες.
ΥΠΑΡΧΟΥΝ, ωστόσο, πολλοί τρόποι για να αφηγηθεί κανείς το επεισόδιο του περασμένου Σαββάτου. Ο ένας είναι ασφαλώς αυτός που υιοθετήθηκε από κανάλια, ραδιόφωνα και εφημερίδες (τουλάχιστον από τη συντριπτική τους πλειοψηφία), υπαγορεύοντας σε μεγάλο βαθμό και τις οργισμένες αντιδράσεις των εμπλεκομένων, αρμοδίων και μη -από τον πρωθυπουργό και τους υπουργούς του ως τους αυτόπτες μάρτυρες κάποιων επιμέρους σκηνών του επεισοδίου.
ΜΑΘΑΜΕ, ΕΤΣΙ, ΠΩΣ ένας "τοξικομανής", με μια καραμπίνα στο χέρι εισέβαλε "σε έξαλλη κατάσταση" στο κτίριο του ΟΚΑΝΑ απειλώντας θεούς και δαίμονες για μια δόση μεθαδόνης και ότι έφυγε από εκεί πυροβολώντας, ότι στη συνέχεια απέσπασε το όπλο ειδικού φρουρού στη γωνία του αστυνομικού τμήματος της οδού Καλλιδρομίου, πυρπόλησε ένα αυτοκίνητο και ότι, τέλος, έφτασε ανενόχλητος έξω από την πρωθυπουργική κατοικία όπου πυροβόλησε τζαμαρία του ισογείου, οπότε και δέχθηκε πυρά από τους πρωθυπουργικούς φρουρούς. Τραυματισμένος, επιβιβάστηκε πάλι στο αυτοκίνητό του, και κατευθύνθηκε, καταδιωκόμενος από μοτοσικλετιστή της Αστυνομίας, στο Κουκάκι, όπου τελικά συνελήφθη από τον αστυνομικό με ή χωρίς (ανάλογα με το ρεπορτάζ) τη βοήθεια ενός περαστικού μετανάστη.
ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΟ το χρονικό της (μη) καταδίωξης του "επικίνδυνου κακοποιού", συνοδεύτηκε από τα γνωστά τρομολάγνα -και στην προκειμένη περίπτωση άκρως πολιτικά- συμπεράσματα: αφού ο πρωθυπουργός είναι ανίκανος να φυλάξει το σπίτι του, πώς μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλειά μας; Κι αφού η Αστυνομία δεν είναι σε θέση να εξουδετερώσει έναν οπλισμένο κακοποιό, πώς θα καταφέρει να μας προστατέψει από τους μύριους κινδύνους που μας περιβάλλουν; Ακολουθούσε το αναμενόμενο "διά ταύτα": να παραιτηθεί αμέσως ο υπουργός, να πέσουν κεφάλια στην ΕΛ.ΑΣ., να κλείσει η Αναγνωστοπούλου (άλλο θέμα αν έχει κλείσει προ πολλού και η Καλλιδρομίου στο ύψος του περιβόητου 5ου Τμήματος). Ευδιάκριτο και το υπόρρητο μήνυμα: αν κάποιος αστυνομικός είχε βρει εγκαίρως το στόχο, το κύρος του κράτους θα είχε διασωθεί.
ΝΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΟΥΜΕ μια διαφορετική αφήγηση της ίδιας ιστορίας; Ενας άνθρωπος άρρωστος, σε απόγνωση, απειλεί και πυροβολεί στον αέρα, καίει ένα αυτοκίνητο, πάντως φροντίζει να μην τραυματίσει κανέναν. Αφαιρεί το όπλο ενός ειδικού φρουρού, αλλά δεν το χρησιμοποιεί. Το πέρασμά του από την πρωθυπουργική κατοικία συνιστά μια κίνηση συμβολική. σιγά που στόχευε στη δολοφονία του κυρίου Σημίτη. Περαστικοί και περίοικοι του πρωθυπουργού δεν κινδύνεψαν από τις σφαίρες του, αφού δεν πυροβολούσε πια, αλλά από τις σφαίρες των αστυνομικών. Ο ίδιος τραυματίστηκε, το αυτοκίνητό του έγινε κόσκινο. Το μοναδικό αίμα που χύθηκε ήταν το δικό του. Το επεισόδιο δεν έχει καμία, απολύτως καμία σχέση με εισαγόμενες τηλεοπτικές εικόνες φρίκης, όπου κάποιος "τρελαμένος" οπλοφόρος εκτελεί αορίστως πολίτες, προτού αυτοκτονήσει ή πέσει κάτω από τα πυρά των διωκτών του.
ΝΑ ΦΑΝΤΑΣΤΟΥΜΕ και τα συμπεράσματα της διαφορετικής αυτής πρόσληψης του ίδιου γεγονότος; Το πραγματικό πρόβλημα που κρύβεται πίσω από τη διδακτική αυτή ιστορία δεν είναι η "ανικανότητα" της Αστυνομίας να εκτελέσει επί τόπου ένα απελπισμένο τοξικοεξαρτημένο άτομο, αλλά η ανυπαρξία κρατικής πολιτικής για τα ναρκωτικά, η σαθρή και ανεπαρκής υποδομή των πολυδιαφημισμένων προγραμμάτων υποκατάστασης, η πρωτοφανής σκληρότητα με την οποία αντιμετωπίζονται στη χώρα μας οι χρόνιοι χρήστες. Να μην παραιτηθεί, λοιπόν, ο υπουργός Δημόσιας Τάξης, αλλά να τεθούν προ των πολλών ευθυνών τους οι αρμόδιοι για τον κρατικό σχεδιασμό των προγραμμάτων χορήγησης μεθαδόνης. Να μη στοιβαχτούν κι άλλοι αστυνομικοί στο υπερφορτωμένο και πάνοπλο τμήμα της Καλλιδρομίου, αλλά να πολλαπλασιαστούν τα κέντρα απεξάρτησης και τα προγράμματα υποκατάστασης. Να μην κλείσει η Αναγνωστοπούλου, αλλά να ανοίξει ο ΟΚΑΝΑ.
(Ελευθεροτυπία, 15/6/2002)