Η «ΑΝΥΠΑΚΟΗ» ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
 

Μια Ευρώπη α λα καρτ

Όταν νομίζει ότι τη συμφέρει, η κυβέρνηση επικαλείται τη συνεπή ευρωπαϊκή της πολιτική. Αλλά δεν διστάζει να εμφανίζεται ως γνήσια ευρωσκεπτικίστρια, όταν πρόκειται να εφαρμόσει Οδηγίες που προστατεύουν τα δικαιώματα των εργαζομένων, το κοινωνικό κράτος και το περιβάλλον.

Η παρουσίαση του Ευρωψηφοδέλτιου της Νέας Δημοκρατίας από τον πρωθυπουργό στο Ζάππειο στηρίχτηκε σε ένα βασικό επιχείρημα: η φιλελεύθερη παράταξη είναι το βασικό ευρωπαϊκό κόμμα, όχι μόνο γιατί ήταν αυτή που έβαλε την Ελλάδα στην τότε ΕΟΚ, αλλά και γιατί από τότε τηρεί συνεπή φιλοευρωπαϊκή στάση, αντίθετα από την αρνητική ή τουλάχιστον επιφυλακτική στάση της Αριστεράς και τις αρχικές παλινωδίες του ΠΑΣΟΚ.

Τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Τηρουμένων των αναλογιών, θα τολμούσαμε να πούμε ότι η Νέα Δημοκρατία εφαρμόζει στην πράξη το σύνθημα του ΚΚΕ που ζητάει «ανυπακοή» και οργανωμένη «απειθαρχία» στα κελεύσματα των Βρυξελλών. Πίσω από τις μεγαλόστομες φιλοευρωπαϊκές κορόνες των στελεχών της κυβέρνησης διακρίνεται καθαρά το κρυφτούλι που παίζεται με την καθυστέρηση ενσωμάτωσης της κοινοτικής νομοθεσίας και την άρνηση συμμόρφωσης σε ορισμένες πολύ σημαντικές πτυχές του «ευρωπαϊκού κεκτημένου».

Για την ακρίβεια, η κυβέρνηση εμφανίζει απέναντι στο διευθυντήριο των Βρυξελλών δύο εντελώς αντίθετα πρόσωπα. Σε ζητήματα που αφορούν την επιβολή περιοριστικών μέτρων στην οικονομία ή την κατάργηση κοινωνικών κατακτήσεων των εργαζομένων, η κυβέρνηση είναι έτοιμη να υλοποιήσει μέχρι κεραίας τις σχετικές κοινοτικές οδηγίες. Οταν όμως πρόκειται να εφαρμοστούν οδηγίες που αφορούν τα κοινωνικά δικαιώματα, τις ατομικές ελευθερίες ή την προστασία του περιβάλλοντος, η κυβέρνηση ξαφνικά θυμάται την εθνική ανεξαρτησία και την ελληνική λεβεντιά: Αρνείται ή καθυστερεί να συμμορφωθεί σε κοινοτικές οδηγίες και αποφάσεις των ευρωπαϊκών διοικητικών και δικαστικών σωμάτων, ενώ είναι πρόθυμη να πληρώσει (δηλαδή να μας βάλει να πληρώσουμε) και το σχετικό πολιτικό και κυρίως οικονομικό κόστος.

Τελευταία στην Ευρώπη

Η περήφανη «φιλοευρωπαϊκή» πολιτική της κυβέρνησης μπορεί να μετρηθεί με πολλούς τρόπους. Ο πιο αντικειμενικός είναι αυτός που καταγράφεται στους επίσημους πίνακες που δημοσιεύει περιοδικά η Ε.Ε. για την πρόοδο ενσωμάτωσης της ευρωπαϊκής νομοθεσίας σε κάθε κράτος μέλος.

Ε, λοιπόν, σ' αυτούς τους πίνακες η Ελλάδα καταλαμβάνει την τελευταία θέση, ως προς το βαθμό συμμόρφωσης της κυβέρνησης με τις κοινοτικές οδηγίες. Είναι 27η σε 27 χώρες, δηλαδή υστερεί ακόμα και από τις νεοφώτιστες Ρουμανία και Βουλγαρία. Για το χαρακτήρα αυτής της «υστέρησης» έχει ενδιαφέρον η αναλυτική απάντηση του προέδρου της Κομισιόν κ. Μπαρόζο σε σχετική ερώτηση του ευρωβουλευτή του Συνασπισμού Δημήτρη Παπαδημούλη στις 30/10/08:

«Ο εν λόγω πίνακας, ο οποίος ενημερώθηκε στις 26 Αυγούστου 2008, επιτρέπει να εξαχθούν τα ακόλουθα συμπεράσματα:

- Ο τομέας που παρουσιάζει τα μεγαλύτερα προβλήματα, όσον αφορά την κοινοποίηση των εθνικών μέτρων εκτέλεσης στην Ελλάδα, είναι ο τομέας ‘Δικαιοσύνη, Ελευθερία και Ασφάλεια’ (έχει κοινοποιηθεί το 79,17 % των εθνικών μέτρων εκτέλεσης. Περισσότερο από το ένα πέμπτο των οδηγιών του συγκεκριμένου τομέα σημειώνει καθυστέρηση στο επίπεδο της κοινοποίησης των εθνικών μέτρων εκτέλεσης, η οποία είναι εν όλω ή εν μέρει απούσα, ανάλογα με την περίπτωση).

- Το ποσοστό κοινοποίησης των εθνικών μέτρων εκτέλεσης στους άλλους τομείς που παρουσιάζουν πρόβλημα στην Ελλάδα έχει ως ακολούθως: ‘Ενέργεια και μεταφορές’ (92,50%), ‘Εσωτερική αγορά’ (93,85), ‘Περιβάλλον’ (94,20%) και ‘Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις’ (95,24%).

Οπως καταδεικνύει ο πίνακας σχετικά με την κατάσταση της κοινοποίησης των εθνικών μέτρων εκτέλεσης για όλες τις ισχύουσες οδηγίες η Επιτροπή μπορεί να αναφέρει ότι στις 26 Αυγούστου 2008, η Ελλάδα παρουσίαζε έλλειμμα στο επίπεδο της κοινοποίησης εθνικών μέτρων εκτέλεσης όσον αφορά 48 οδηγίες εκ των οποίων 34 αποτελούσαν τότε αντικείμενο διαδικασίας παράβασης που είχε κινήσει η Επιτροπή.

Το στάδιο στο οποίο είχαν προχωρήσει οι διαδικασίες παράβασης ήταν στις 30 Σεπτεμβρίου 2008:

- προειδοποιητική επιστολή δυνάμει του άρθρου 226 σε 13 περιπτώσεις;

- αιτιολογημένη γνώμη δυνάμει του άρθρου 226 σε 12 περιπτώσεις;

- προσφυγή στο δικαστήριο δυνάμει του άρθρου 226 σε 7 περιπτώσεις;

- προειδοποιητική επιστολή δυνάμει του άρθρου 228 σε 1 περίπτωση;

- αιτιολογημένη γνώμη δυνάμει του άρθρου 228 σε 1 περίπτωση».

Φυσικά οι στατιστικές δεν λένε πάντα την αλήθεια. Και αν δεν συνυπολογίσει κανείς το ακριβές περιεχόμενο των κοινοτικών οδηγιών που η κυβέρνηση καθυστερεί να εντάξει στην εσωτερική νομοθεσία, μπορεί να καταλήξει σε λανθασμένα αποτελέσματα. Ομως οι τίτλοι ορισμένων από τις οδηγίες, για τις οποίες κατηγορείται η χώρα μας ότι καθυστερεί να τις ενσωματώσει είναι χαρακτηριστικοί:

Οδηγία 2004/113/ΕΚ για την εφαρμογή της αρχής ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυνακών στην πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες.

Οδηγία 2004/35/ΕΚ σχετικά με την περιβαλλοντική ευθύνη όσον αφορά την πρόληψη και την αποκατάσταση περιβαλλοντικής ζημιάς.

Οδηγία 2006/7/ΕΚ σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης.

Οδηγία 2006/21/ΕΚ σχετικά με τη διαχείριση αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας.

Οδηγία 2004/83/ΕΚ για θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων για την αναγνώριση και το καθεστώς των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως προσφύγων.

Οδηγία 2005/85/ΕΚ σχετικά με τις ελάχιστες προδιαγραφές για τις διαδικασίες με τις οποίες τα κράτη μέλη χορηγούν και ανακαλούν το καθεστώς του πρόσφυγα.

Οδηγία 2006/69/ΕΚ για την απλούστευση της διαδικασίας επιβολής ΦΠΑ και την πάταξη της φοροδιαφυγής ή φοροαποφυγής και την κατάργηση ορισμένων αποφάσεων χορήγησης παρεκκλίσεων.

Οδηγία 2005/32/ΕΚ για τον καθορισμό απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού στα προϊόντα που καταναλώνουν ενέργεια.

Οδηγία 2006/38/ΕΚ περί επιβολής τελών στα βαρέα φορτηγά οχήματα που χρησιμοποιούν ορισμένα έργα υποδομής.

Οδηγίς 2005/35/ΕΚ σχετικά με τη ρύπανση από τα πλοία και τη θέσπιση κυρώσεων για παραβάσεις.

Μόλις πριν από λίγες μέρες, στις 19 Μαΐου, ανακοινώθηκε η τιμωρία της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για μια απ’ αυτές τις Οδηγίες (2004/35/ΕΚ).

Αυτή η πολιτική «ανυπακοής» που ακολουθεί η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας προς την Ε.Ε. δεν είναι συγκυριακή. Την ίδια θέση (τελευταία) κατείχε η χώρα μας σ' αυτούς τους πίνακες και πριν από την τελευταία μικρή διεύρυνση. Ηταν τότε 25η σε σύνολο 25 κρατών μελών. Στα τέλη του 2006 είχε απευθύνει και πάλι ανάλογο ερώτημα στον πρόεδρο της Κομισιόν ο Δημήτρης Παπαδημούλης. Η απάντηση του κ. Μπαρόζο ήταν αποκαλυπτική, παρά το γεγονός ότι διατυπωνόταν σε διπλωματικό τόνο: «Η Επιτροπή μελέτησε τις παραβάσεις που εκκρεμούν, ως σήμερα, κατά της Ελλάδας για μη ανακοίνωση των μέτρων ενσωμάτωσης των οδηγιών. Από τα αποτελέσματα συμπεραίνεται ότι, επί του παρόντος, ο μεγαλύτερος αριθμός παραβάσεων σημειώνεται στον τομέα των ‘επιχειρήσεων και της βιομηχανίας’, ενώ ακολουθούν οι τομείς των ‘μεταφορών και της ενέργειας’ καθώς και της ‘υγείας και της προστασίας των καταναλωτών’. Όσον αφορά τις αιτίες, δυστυχώς η Επιτροπή δεν μπορεί να εντοπίσει άλλες αιτίες πέρα από τη γενική αιτία της καθυστέρησης έκδοσης της νομοθεσίας στην Ελλάδα στους οικείους τομείς» (5/12/06).

Μελετώντας τις καθυστερήσεις αυτές ο κ. Παπαδημούλης κατέληξε στο παρακάτω συμπέρασμα: «Για μια ακόμα φορά είναι εμφανές ότι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αντιμετωπίζει το κρίσιμο ζήτημα της εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας με βραδυπορία και επιλεκτικά κριτήρια. Σπεύδει όταν πρόκειται για Οδηγίες που ενισχύουν τον νεοφιλελευθερισμό και τις πολιτικές λιτότητας, ενώ βραδυπορεί όταν πρόκειται για ζητήματα που αφορούν την δημόσια υγεία, την προστασία του περιβάλλοντος, την προστασία των εργαζομένων και τη διαφάνεια. Δυστυχώς τις καθυστερήσεις αυτές τις πληρώνουν οι έλληνες πολίτες τόσο με υποβάθμιση της ποιότητας ζωής τους όσο και με τα χρηματικά πρόστιμα που αναμένονται από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο».

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο

Ενδεικτικές για την επιλεκτική εφαρμογή των ευρωπαϊκών επιταγών από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας (κάτι που συνέβαινε βέβαια και επί ΠΑΣΟΚ) είναι οι δυο πρόσφατες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τις οποίες έγινε πολύς λόγος:

Η πρώτη απόφαση είναι αυτή που δικαιώνει τα ιδιωτικά κολέγια. Με εξαιρετική σπουδή η κυβέρνηση έσπευσε να δηλώσει τη νομιμοφροσύνη της και να εξαγγείλει την άμεση υλοποίησή της. Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για μια απόφαση που έρχεται σε σύγκρουση με το ελληνικό Σύνταγμα, οι αρμόδιοι είναι έτοιμοι να την εφαρμόσουν. Μόλις έγινε γνωστή η απόφαση τον περασμένο Οκτώβριο, ο τότε υπουργός Παιδείας Ευριπίδης Στυλιανίδης βιάστηκε να εξαγγείλει την υιοθέτησή της: «Το αποτέλεσμα αυτό δεν μας αιφνιδιάζει. Ηταν κάτι που το περιμέναμε, άλλωστε, το είχαμε προεκτιμήσει και στη Βουλή και ισχύουν οι δεσμεύσεις που έχω πάρει στο παρελθόν». Ο λόγος αυτής της σπουδής είναι απλός. Η απόφαση αυτή τους δίνει τη δυνατότητα να εφαρμόσουν τη δική τους πολιτική της ιδιωτικοποίησης στο χώρο της παιδείας. Αυτό που δεν κατόρθωσαν με την αναθεώρηση του Συντάγματος, μετά την υπαναχώρηση του ΠΑΣΟΚ που προκλήθηκε από τη μαζική αντίδραση φοιτητών, μαθητών, καθηγητών και πανεπιστημιακών, επιχειρούν τώρα να το υλοποιήσουν μέσω Βρυξελλών.

Η δεύτερη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που προκάλεσε αίσθηση και πολιτική αναταραχή πριν από δύο μήνες αναφέρεται στην εξομοίωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών στον δημόσιο τομέα. Η απόφαση αυτή βασίζεται στην εφαρμογή της θεμελιακής αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών που προβλέπει η Συνθήκη της Ε.Ε., όμως ερμηνεύτηκε με τον τρόπο που συνέφερε την κυβέρνηση. Θεωρήθηκε εξαρχής αδιανόητο να επιτευχθεί ισότητα προς τα κάτω και έτσι βρήκε η κυβέρνηση την ευκαιρία να προαναγγείλει την κατάργηση των ευνοϊκών ρυθμίσεων υπέρ των γυναικών και την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησής τους. Αυτή η μέθοδος, να ερμηνεύεται μια δίκαιη αρχή (ισότητα ανδρών-γυναικών) εις βάρος και των δύο φύλων καταστρατηγεί βέβαια τον ανθρωπιστικό πυρήνα αυτών των ρυθμίσεων. Αλλά ποιός νοιάζεται; Το ζήτημα είναι να περάσουμε την άνοδο των ορίων συνταξιοδότησης ως «επιταγή των Βρυξελλών».

Η ευκολία με την οποία η κυβέρνηση θεώρησε ως δεδομένες αυτές τις αποφάσεις έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με τη ραθυμία (δική της και των προκατόχων της) να συμμορφωθούν με άλλες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, για τις οποίες, μάλιστα, πληρώνεται επί χρόνια βαρύ οικονομικό τίμημα. Ιστορική είναι η καθυστέρηση στο κλείσιμο των παράνομων χωματερών, με την «εμβληματική» περίπτωση του Κουρουπητού να κατέχει την πρώτη θέση. Αλλά και η συνεχιζόμενη μόλυνση από τα ρυπογόνα θερμοηλεκτρικά εργοστάσια της ΔΕΗ εξακολουθεί να στοιχίζει σε ζωές και βαριά πρόστιμα.

Ο τρόπος που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση τη σχέση της με το πολιτικό διευθυντήριο των Βρυξελλών πήρε οπερετικές διαστάσεις με τη «μάχη» για τον «βασικό μέτοχο». Ενώ στους πρώτους μήνες της θητείας της είχε αναδείξει το σχετικό νομοθέτημά της (3310/2005) σε λυδία λίθο του πολέμου κατά των «νταβατζήδων», λίγους μήνες αργότερα υποχώρησε ατάκτως στις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και κατάργησε το ασυμβίβαστο ανάμεσα στην κατοχή ΜΜΕ και τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων.

Αλλά ακόμα και οι ευρωπαϊκές Οδηγίες που έχουν ενσωματωθεί στο ελληνικό δίκαιο δεν εφαρμόζονται όταν αυτό κρίνεται «ασύμφορο» από την κυβέρνηση. Στις 12/12/06 ο Επίτροπος κ. Σπίντλα, αρμόδιος για τις κοινωνικές υποθέσεις, απαντώντας στον Δημήτρη Παπαδημούλη για το ζήτημα των συμβασιούχων που είχε προκύψει εκείνη την περίοδο, τόνιζε «η άρνηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου να εφαρμόσει τις αποφάσεις των πολιτικών δικαστηρίων εγείρει ερωτηματικά όσον αφορά την εφαρμογή της Οδηγίας 99/70». Στην ερώτησή του ο Δ. Παπαδημούλης, αφού περιέγραφε το χάος που έχει προκληθεί μετά την άρνηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου να αποδεχθεί τις αποφάσεις των δικαστηρίων, τόνιζε: «Σε πολλές περιπτώσεις οι εργαζόμενοι δικαιώθηκαν από τα δικαστήρια σε τελικό βαθμό. Παρά ταύτα το Ελεγκτικό Συνέδριο, με αλλεπάλληλες αποφάσεις του αρνείται -παρά τη ρητή εντολή των δικαστηρίων- να αποδεχτεί τη μετατροπή των συμβάσεων εργασίας σε αορίστου χρόνου και δεν εγκρίνει την καταβολή των μισθών τους. Είναι προφανές ότι από την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί δεν μπορεί να επιτευχθεί ο σκοπός της Οδηγίας και οι εργαζόμενοι στερούνται το δικαίωμά τους στη δικαστική προστασία». Ο ευρωβουλευτής καλούσε την Επιτροπή να λάβει μέτρα «για την πλήρη εφαρμογή της οδηγίας 99/70/ΕΚ στην Ελλάδα και των αποφάσεων που δικαιώνουν τους προσφεύγοντες».

Στην απάντησή του ο κ. Σπίντλα ήταν κατηγορηματικός: «η άρνηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου να εφαρμόσει αυτές τις αποφάσεις εγείρει ερωτηματικά όσον αφορά την εφαρμογή της οδηγίας 1999/70/ΕΚ του Συμβουλίου, στις περιπτώσεις εκείνες όπου οι δικαστικές αποφάσεις αφορούν υποθέσεις που καλύπτονται από την εν λόγω οδηγία. Στη βάση αυτή, η Επιτροπή εξετάζει το θέμα. Η εξέταση αυτή θα δώσει στην Επιτροπή τη δυνατότητα να εκτιμήσει σωστά την κατάσταση προτού λάβει οποιαδήποτε απόφαση για τις ενδεικνυόμενες ενέργειες στο μέλλον». Σχολιάζοντας την απάντηση του Επιτρόπου, ο κ. Παπαδημούλης δήλωσε ότι «η απάντηση της Κομισιόν αποτελεί κόλαφο για τη συμπαιγνία κυβέρνησης-Ελεγκτικού Συνεδρίου. Καλούμε την κυβέρνηση να αλλάξει τώρα ρότα πριν εκτεθούν ανεπανόρθωτα, τόσο αυτή όσο και τα ελληνικά ανώτατα δικαστήρια».

Επίθεση στο Ευρωκοινοβούλιο

Το «ευρωπαϊκό», λοιπόν, προφίλ της Νέας Δημοκρατίας είναι μόνο το μισό πρόσωπο του κυβερνητικού Ιανού. Το άλλο μισό είναι έτοιμο να ξιφουλκήσει εναντίον της Ενωσης με τρόπο που θα ζήλευε κάθε συνεπής «ευρωσκεπτικιστής». Ακόμα και οι ίδιοι οι θεσμοί της Ε.Ε. έχουν κατά καιρούς δεχτεί ευθεία επίθεση από κυβερνητικά στελέχη, όταν τόλμησαν να διατυπώσουν θέσεις που δεν εξυπηρετούσαν την τρέχουσα κυβερνητική προπαγάνδα.

Χαρακτηριστική η περίπτωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το οποίο με ψήφισμά του το Σεπτέμβριο του 2007 αναφέρθηκε στις πυρκαγιές στην Ελλάδα και ζήτησε να αποσυρθεί η δασοκτόνος αναθεώρηση του άρθρου 24 του Συντάγματος. Το ψήφισμα αυτό, το οποίο υιοθετήθηκε με συντριπτική πλειοψηφία, ζητούσε να παρασχεθεί αρωγή στην Ελλάδα για τις καταστροφικές πυρκαγιές και καταδίκαζε «την πρακτική νομιμοποίησης παράνομων κατασκευών σε προστατευόμενες περιοχές και σε περιοχές που δεν επιτρέπεται γενικά η δόμηση» και ζητούσε «να σταματήσει άμεσα κάθε προσπάθεια μείωσης της προστασίας των δασών μέσω τροποποιήσεων του Ελληνικού Συντάγματος (άρθρο 24)». Την ίδια μέρα ο τότε κυβερνητικός εκπρόσωπος Θεόδωρος Ρουσόπουλος, κατακεραύνωνε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που διανοήθηκε να προστατεύσει τα ελληνικά δάση: «Θεωρείται αδιανόητο για τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να παρεμβαίνει το ένα στο εσωτερικό του άλλου και μάλιστα σε βαθμό τέτοιο, βάναυσο θα έλεγα, ώστε να καθορίσει τον καταστατικό χάρτη της κάθε χώρας».

Αυτή η «άνεση» με την οποία διαχειρίζεται τη σχέση της με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς η ελληνική κυβέρνηση έχει σοβαρό πολιτικό και οικονομικό κόστος. Κεντρικό ζήτημα στη σχέση της με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι ο τρόπος που διαχειρίζεται η Ελλάδα τις οικονομικές επιδοτήσεις. Πριν από ένα μήνα το Ευρωκοινοβούλιο, με έκθεσή του, ζήτησε από την Κομισιόν να τηρήσει σκληρή στάση απέναντι στις ελληνικές αρχές για τα προβλήματα στο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου των επιδοτήσεων.

Συγκεκριμένα, στην έκθεση σχετικά με την απαλλαγή για την εκτέλεση του προϋπολογισμού της Επιτροπής για το έτος 2007, συμπεριλαμβάνεται παράγραφος, η οποία αναφέρει ότι το Ευρωκοινοβούλιο «θεωρεί απαράδεκτη τη διαπιστούμενη για άλλη μια φορά από το Ελεγκτικό Συνέδριο ύπαρξη προβλημάτων στην εφαρμογή του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου στην Ελλάδα και στηρίζει την Επιτροπή σε ό,τι αφορά την εξαγγελθείσα ενώπιον της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής πρόθεσή της να εφαρμόσει αυστηρά την υφιστάμενη νομοθεσία επί θεμάτων αναστολής πληρωμών εάν η Ελληνική Κυβέρνηση δεν διορθώσει τα σημερινά προβλήματα εντός των προθεσμιών που έχουν ανακοινωθεί. Ζητεί την αναστολή των πληρωμών εάν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2009 οι ελληνικές αρχές δεν είναι σε θέση να αποδείξουν ότι τα προβλήματα λύθηκαν». Η συγκεκριμένη παράγραφος υπερψηφίστηκε από 325 ευρωβουλευτές, καταψηφίστηκε από 159, ενώ απείχαν 3 ευρωβουλευτές.

Οσο για το καθαρά οικονομικό κόστος αυτής της κακοδιαχείρισης, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία των αρχών του έτους υπερβαίνουν το 1 δισεκατομμύριο ευρώ τα πρόστιμα που έχει πληρώσει η Ελλάδα, δηλαδή οι έλληνες φορολογούμενοι, για κακοδιαχείριση των αγροτικών επιδοτήσεων από το 1999 μέχρι σήμερα. Επιπλέον, έχει ήδη δρομολογηθεί από την Κομισιόν η διαδικασία παρακράτησης του 10% των κοινοτικών πόρων που λαμβάνουν οι Έλληνες αγρότες για στρεμματικές ενισχύσεις και μέτρα αγροτικής ανάπτυξης.

Τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνονται σε απάντηση της αρμόδιας Επιτρόπου Γεωργίας κ. Μπόελ, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του Δημήτρη Παπαδημούλη (22/1/09). Ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΝ, με την ερώτησή του, ζητούσε να πληροφορηθεί το ύψος των δημοσιονομικών διορθώσεων που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα τα τελευταία έτη, τις αιτίες επιβολής τους, καθώς και την πρόοδο των ελληνικών αρχών για την ορθή λειτουργία του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ).

Στην απάντηση της η κυρία Μπόελ αναφέρει ότι, όσον αφορά στο συνολικό ύψος των προστίμων που καταλογίστηκαν από το 1999 μέχρι σήμερα, «η Ελλάδα κατατάσσεται τρίτη, με συνολικό ποσό ύψους περίπου 1.104,73 εκατομμυρίων».

Από τους επίσημους πίνακες της Κομισιόν προκύπτει ότι σε απόλυτους αριθμούς η Ελλάδα βρίσκεται μαζί με την Ισπανία και την Ιταλία στην κορυφή του σχετικού πίνακα. Είναι όμως μακράν πρώτη στην κατά κεφαλήν επιβάρυνση ανά φορολογούμενο, λαμβανομένης υπόψη της μεγάλης πληθυσμιακής διαφοράς με τις δυο αυτές χώρες. Αλλη μια «ευρωπαϊκή» πρωτιά της χώρας μας.



Η «ανυπακοή» του κ. Σουφλιά

Ο τρόπος που πετυχαίνει η ελληνική κυβέρνηση να ξεπερνά το σκόπελο των ευρωπαϊκών προδιαγραφών στα ζητήματα που επιλέγει την «ανυπακοή», εικονογραφείται με κωμικοτραγικό τρόπο στην ολοκλήρωση της Εγνατίας οδού. Στις αρχές του χρόνου ο Περικλής Κοροβέσης είχε καταθέσει ερώτηση προς τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ, για την έλλειψη χώρων προσωρινής στάθμευσης, βενζινάδικων και ΣΕΑ (Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών) στην Εγνατία: «Είναι τουλάχιστον εγκληματικό, και αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο, να έχουν παραδοθεί στην κυκλοφορία τα 550 από τα 660 χιλιόμετρα του αυτοκινητοδρόμου αυτού χωρίς να λειτουργεί ούτε ένα ΣΕΑ, ενώ διεθνώς επιβάλλεται ανά 30-50 χλμ η ύπαρξη τέτοιων ΣΕΑ, απαραίτητων για την ασφάλεια των χρηστών. Υπογραμμίζουμε άλλωστε ότι στον Ν.3481/06, χωροθετούνται 17 τέτοια ΣΕΑ, χωρίς να λειτουργεί ούτε ένα 2,5 χρόνια μετά. Σημειωτέον ότι για να δημιουργηθούν αυτά τα 17 ΣΕΑ απαιτούνται να γίνουν και χρονοβόρες απαλλοτριώσεις».

Το ΥΠΕΧΩΔΕ, κατά την προσφιλή συνήθεια των κυβερνώντων δεν απάντησε μέσω των πολιτικών του προϊσταμένων. Απλά κοινοποίησε στη βουλή την απάντηση της εταιρείας που κατασκευάζει το έργο. Η «Εγνατία Οδός Α.Ε.» παραδέχεται ότι απλά «έχει δημοπρατήσει και πρόκειται να υλοποιήσει σε σύντομο χρόνο τον πρώτο ΣΕΑ στη θέση Πολυπλάτανος του Ν. Ημαθίας» και ότι «τρία ακόμη ΣΕΑ είναι υπό δημοπράτηση, ενώ στο άμεσο μέλλον (sic) πρόκειται να προχωρήσει και στην υλοποίηση των υπολοίπων ΣΕΑ». Οσο για τα πάρκινγκ, «ο πρώτος Χώρος Στάθμευσης Αυτοκινητιστών (ΧΣΑ) λειτουργεί ήδη από διετίας στη θέση Ταξιάρχης του Νομού Γρεβενών και στην περιοχή Ξηρολίμνης στον Νομό Κοζάνης. Επτά ακόμη ΧΣΑ είναι υπό κατασκευή κατά μήκος του άξονα της Εγνατίας Οδού».

Ενδιαφέρον έχει και η δικαιολογία για την καθυστέρηση: «Η κατασκευή των ΣΕΑ, δεν προβλέφθηκε να γίνει από εργοληπτικές επιχειρήσεις κατασκευής έργων οδοποιίας, καθόσον για την όλη δομή και λειτουργία τους πρέπει να δραστηριοποιηθούν εταιρείες εξειδικευμένες στην εξυπηρέτηση χρηστών αυτοκινητοδρόμου».

Οι πρωτοφανείς αυτές ελλείψεις στο μεγάλο έργο δεν θα έκαναν τόση εντύπωση αν δεν το είχε χαρακτηρίσει «υπόδειγμα» η αρμόδια Επίτροπος Ντανούτα Χούμπνερ που επισκέφτηκε κάποιο κομμάτι της μαζί με τον κ. Σουφλιά στις 27/2. Με επιστολή του προς την Επίτροπο ο κ. Κοροβέσης ζήτησε να μάθει την επίσημη θέση της Κομισιόν. Η κυρία Χούμπνερ στην απάντησή της (11.5.09) παραδέχεται ότι η αρμόδια διεύθυνση έχει θέσει το ζήτημα «πολλές φορές» στις ελληνικές αρχές και σημειώνει ότι το έθεσε προσωπικά και η ίδια στον κ. Σουφλιά κατά την επίσκεψή της. Όμως στη συνέχεια εκφράζει την ελπίδα ότι η κατάσταση βελτιώνεται γρήγορα «χάρη στην ολοκλήρωση 11 ΧΣΑ και άλλων 8 μέχρι τα τέλη Μαΐου 2009, από τους προβλεπόμενους συνολικά 38. Από αυτούς οι 20 θα έχουν βενζινάδικα, ενώ μέχρι τα τέλη του 2009 θα έχουν ολοκληρωθεί τουλάχιστον τα βενζινάδικα σε 18 από τους προβλεπόμενους ΣΕΑ». Όλα αυτά κατά την κυρία Χούμπνερ βασίζονται σε «ενημέρωση που έλαβε από τις ελληνικές αρχές». Φυσικά αυτοί οι αριθμοί δεν έχουν καμιά σχέση με την πραγματικότητα, αλλά η Επιτροπή σ’ αυτά τα ζητήματα είναι πρόθυμη να κλείνει τα μάτια.

Το πρόβλημα είναι ότι η κυβέρνηση έχει κυρίως κατά νου την ευκολία των κατασκευαστικών εταιρειών που αναλαμβάνουν το έργο και δεν επιθυμούν να μπλέξουν με πρόσθετα έξοδα. «Οι ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες είναι ο μεγάλος μας πλούτος» δήλωνε ο Γιώργος Σουφλιάς, απευθυνόμενος προς τον πρωθυπουργό, στο εργοτάξιο των Τεμπών (Mega 23/5/09). Τώρα γνωρίζουμε τι ακριβώς εννοούσε ο άτυπος υπαρχηγός της Νέας Δημοκρατίας, εκθειάζοντας αυτούς που ο πρωθυπουργός είχε ονομάσει «νταβατζήδες».

Οσο για τους ΣΕΑ, οι προκηρύξεις για την κατασκευή τους θέτουν ως όρο τη συμμετοχή μόνο εταιρειών εμπορίας καυσίμων, οι δε λοιπές προδιαγραφές (τεράστιοι χώροι, περιττές υπηρεσίες κ.λπ.) καθιστούν ασύμφορη τη συμμετοχή, με αποτέλεσμα ο πρώτος διαγωνισμός για την κατασκευή και εμπορική αξιοποίηση τριών ζευγαριών ΣΕΑ στη Θράκη να αποβεί άγονος. Προφανώς, οι όροι των διαγωνισμών που καθορίζει η «Εγνατία Οδός Α.Ε.» υπακούουν στο κριτήριο της κερδοφορίας (της δικής της και των μεγάλων εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών) και όχι στο κριτήριο των αναγκών των χρηστών της Εγνατίας.


ΕΠΙΣΚΕΦΤΕΙΤΕ

http://www.syn-europe.gr
Ο ιστότοπος του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρη Παπαδημούλη με πλούσιο υλικό για τη δράση του ίδιου αλλά και τη σχέση της Ελλάδας με την Ευρωπαίκή Ενωση τα τελευταία πέντε χρόνια.

http://www.nd.gr
Η ευρωπαϊκή καμπάνια της Νέας Δημοκρατίας δεν αναφέρεται βέβαια στις σκόπιμες "καθυστερήσεις" ενσωμάτωσης της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.

http://www.pasok.gr
Ο ιστότοπος του ΠΑΣΟΚ και η ευρωπαϊκή καμπάνια του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

http://www.kke.gr
Με σύνθημα "Σου είπαν ψέματα, τιμώρησέ τους" ο ιστότοπος του ΚΚΕ προωθεί την "ανυπακοή".

http://www.ecogreens.gr
Ο ιστότοπος των Οικολόγων Πράσινων.

http://www.europarl.europa.eu
Ο επίσημος ιστότοπος του Ευρωπαϊκού Κοινοβούλιου περιλαμβάνει πρακτικά και ψηφοφορίες που αναδεικνύουν την επιλεκτική χρήση των ευρωπαϊκών θεσμών από τις ελληνικές κυβερνήσεις.

Ελευθεροτυπία, 7/6/2009