ΑΛΗΘΕΙΕΣ και ψέματα για την υπόθεση Καρά Χασάν
Στόχος η πολιτική ειρήνης και φιλίας με
την Τουρκία
Κάθε μέρα εφευρίσκονται και νέα επιχειρήματα για να καταγγελθεί η
επιλογή του Γιώργου Παπανδρέου, να ορίσει ως υποψήφια υπερνομάρχη μια γυναίκα
από τη μειονότητα της Θράκης.
Μετά τον καταιγισμό ανακριτικών ερωτήσεων, το Σάββατο διέρρευσε στον «Alpha» και
τον κ. Τριανταφυλλόπουλο υπογραφή της Γκιουλμπεγιάζ Καρά Χασάν σε έγγραφο της
«Τουρκικής Ενωσης Ξάνθης». Η αμηχανία των εκπροσώπων του ΠΑΣΟΚ καλύφτηκε πίσω
από μισόλογα για ενδεχόμενο λάθος και υπαινιγμούς για υφαρπαγή υπογραφής και
πλαστογραφία.
Βλέπετε δεν γνώριζαν ακόμα ότι ο νεοδημοκράτης βουλευτής Ιλχάν Αχμέτ ήταν μεταξύ
εκείνων που πρωτοστάτησαν για τη δικαστική δικαίωση του σωματείου και έχει
μάλιστα αποστείλει και σχετική επιστολή στον πρωθυπουργό και κομματικό αρχηγό
του (21/2/05). Μόλις το έμαθαν, άρχισαν να προβάλλουν το επιχείρημα ότι κι ο
νεοδημοκράτης κάνει τα ίδια και χειρότερα. Συνεχίζεται δηλαδή αυτό το γαϊτανάκι
αλληλοκατηγοριών για το εθνικό φρόνημα των μειονοτικών υποψηφίων του κάθε
κόμματος, με διαιτητές και μετρητές εθνικοφροσύνης τους γνωστούς
τηλεπαρουσιαστές.
1. Η «Τουρκική Ενωση»
Αλλά ποιο είναι άραγε το έγκλημα αυτής της Ενωσης; Σωματεία με «τουρκικό»
προσδιορισμό λειτουργούσαν για 57 χρόνια, από το 1927 που ιδρύθηκε η «Εστία
Τουρκικής Νεολαίας Ξάνθης» ώς το 1984. Μόνο η χούντα επιχείρησε με νόμο του 1972
να απαλείψει τον όρο, αλλά οι σύλλογοι λειτούργησαν κανονικά κατά τη
μεταπολίτευση. Ο νόμος αυτός τελικά εφαρμόστηκε επί ΠΑΣΟΚ! Μετά την ανακήρυξη
του κράτους του Ντενκτάς, η ελληνική κυβέρνηση πήρε το 1984 μια σειρά μέτρων εις
βάρος της μειονότητας ως αντίποινα.
Ανάμεσά τους ήταν και η διάλυση όσων μειονοτικών σωματείων έφεραν το επίθετο
«τουρκικός». Για μια ακόμα φορά η μειονότητα έπεφτε θύμα της κρίσης στις
ελληνοτουρκικές σχέσεις. Κι ας ήταν η Ελλάδα, εκείνη η οποία είχε επιβάλει με
διαταγές του πατεντάτου εθνικόφρονα Γενικού Διοικητή Θράκης Γ. Φεσσόπουλου
(1043/54 και 202/55) την υποχρεωτική χρήση του όρου «τουρκικός» αντί του όρου
«μουσουλμανικός». Βλέπετε το 1955 η Τουρκία ήταν σύμμαχος εν ΝΑΤΟ και ο «από
Βορράν κίνδυνος» καθιστούσε τότε τους σλαβόγλωσσους Πομάκους εθνικώς
επικίνδυνους.
2. Πομάκοι, Τούρκοι,
Ρομά
Ας μη γελιόμαστε. «Τούρκους» ονομάζει συλλήβδην η τοπική κοινωνία τα μέλη της
μειονότητας: από τον «εθνάρχη» μητροπολίτη Κομοτηνής έως τον τελευταίο πολίτη.
Οι μόνοι που εκπλήσσονται όταν ένας Ελληνας πολίτης δηλώνει και Τούρκος είναι οι
Αθηναίοι αναλυτές που ανακάλυψαν τη μειονότητα μέσω των «διαρροών» των
τελευταίων ημερών κατά της κυρίας Καρά Χασάν. Λες και δεν έχουν ακούσει ποτέ για
Ελληνες ομογενείς σε άλλα κράτη.
Επισήμως θυμήθηκε το ελληνικό κράτος τους Πομάκους μετά την κρίση της δεκαετίας
του '80 στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Αλλά οι σπασμωδικές ενέργειες «επαναπομακισμού»
των «εκτουρκισθέντων» ήταν αδιέξοδες. Οι άνθρωποι δεν είναι αθύρματα να αλλάζουν
εθνοτική ομάδα κατά τα κέφια της εκάστοτε κεντρικής διοίκησης. Αλλά και όποιος
δηλώνει Τούρκος, δεν ταυτίζεται με την πολιτική ή τις επιδιώξεις της Αγκυρας.
Επί χρόνια υπήρχαν πολλοί Τούρκοι αριστεροί της μειονότητας στις μαύρες λίστες
του τουρκικού προξενείου και απαγορευόταν η είσοδός τους στην Τουρκία.
3. Το προξενείο
Αυτό που ένωνε εναντίον της ελληνικής διοίκησης τη μειονότητα δεν ήταν οι
(αναμενόμενες) δολοπλοκίες του τουρκικού προξενείου στην Κομοτηνή. Ηταν οι
διακρίσεις που ασκούνταν ως εθνική πολιτική της Ελλάδας επί δεκαετίες εις βάρος
όλης της μειονότητας. Η περιοχή διοικούνταν από το υπουργείο Εξωτερικών, με
κέντρο το ψευδώνυμο «Γραφείο Πολιτιστικών Υποθέσεων» στη νομαρχία Ροδόπης.
Η κατάσταση αυτή άρχισε να αλλάζει με την ιστορική απόφαση των τριών πολιτικών
αρχηγών (Κ. Μητσοτάκη, Α. Παπανδρέου, Χ. Φλωράκη) για την άρση των διακρίσεων σε
βάρος της μειονότητας (31/1/90). Είχε προηγηθεί πριν από δύο μέρες το πογκρόμ
της Κομοτηνής, δηλαδή το σπάσιμο όλων των τούρκικων μαγαζιών στην αγορά της
πόλης από «αγανακτισμένους» εθνικόφρονες.
4. Η Συνθήκη της Λοζάνης
Είναι ακριβές ότι η συνθήκη της Λοζάνης αναφέρεται σε «μουσουλμανικές
μειονότητες». Είναι όμως εντελώς λάθος ότι η ίδια συνθήκη απαγορεύει την αναφορά
σε άλλες μειονότητες ή στα εθνικά χαρακτηριστικά της θρακικής μειονότητας.
Η επιλογή αυτού του θρησκευτικού προσδιορισμού σχετιζόταν άλλωστε με τα
θεοκρατικά πολιτειακά χαρακτηριστικά της τότε Τουρκίας: η συνθήκη της Λοζάνης
υπογράφηκε τον Ιούλιο του 1923, η δε Τουρκία μέχρι τον Μάρτιο του 1924 ήταν
επισήμως όχι «εθνικό» (τουρκικό) αλλά «θρησκευτικό» (μουσουλμανικό) κράτος. Αλλά
η ύπαρξη μειονοτήτων είναι ένα φαινόμενο πραγματικό και όχι νομικό, όπως είχε
αποφανθεί το Διεθνές δικαστήριο της Χάγης από το 1930, κάνοντας σαφές ότι η μη
ρύθμιση ενός φαινομένου από το δίκαιο δεν συνεπάγεται και την ανυπαρξία του (βλ.
Κώστα Τσιτσελίκη, «Η μειονότητα της Θράκης», www.kemo.gr).
Οσοι, τέλος, επικαλούνται με τόση ζέση τη συνθήκη της Λοζάνης, καλό είναι να
πληροφορηθούν ότι το ίδιο ακριβώς κάνει και η Τουρκία προκειμένου να αποδείξει
ότι δεν υπάρχει μειονότητα Κούρδων στο έδαφός της, παρά μόνο «Τούρκοι, κουρδικής
καταγωγής».
5. Ο Αρειος Πάγος
Είναι επίσης αλήθεια ότι τον Ιανουάριο του 2005 ο Αρειος Πάγος έκρινε νόμιμη τη
διάλυση του σωματείου «Τουρκική Ενωση Ξάνθης». Η αρχική εισήγηση του αρεοπαγίτη
Κασαβέτη ήταν υπέρ της νομιμοποίησης του σωματείου. Μεσολάβησε όμως ένα
τρομοκρατικό πρωτοσέλιδο («Βόμβα για τη μειονότητα», «Βήμα», 2/10/03) και τα
πράγματα άλλαξαν. Η ολομέλεια δέχτηκε την αντίθετη πρόταση του εισαγγελέα κ.
Λινού, και έκρινε ότι «ο σκοπός του σωματείου είναι παράνομος και αντίθετος προς
την ελληνική δημόσια τάξη, εν όψει της αντιθέσεως με τις διεθνείς συμβάσεις που
υπογράφηκαν στη Λοζάνη, αφού επιχειρείται απροκάλυπτα να εμφανιστεί η ύπαρξη
στην Ελλάδα εθνικής τουρκικής μειονότητας, ενώ με τις συμβάσεις αυτές μόνο η
ύπαρξη θρησκευτικής, μουσουλμανικής μειονότητας αναγνωρίζεται στην ελληνική
περιοχή».
Η υπόθεση βρίσκεται ήδη στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το
οποίο χωρίς αμφιβολία θα δικαιώσει τους προσφεύγοντες εκπροσώπους του συλλόγου,
διότι υπάρχει ήδη σχετική νομολογία. Ηδη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Δικαιωμάτων του
Ανθρώπου έχει δεχθεί ότι η ποινική δίωξη για τη χρήση των όρων «Τούρκος»,
«τουρκική μειονότητα της Θράκης» δεν συνάδει με το πνεύμα της ΕΣΔΑ, ενώ το
Δικαστήριο έχει καταδικάσει την Ελλάδα για την απαγόρευση ίδρυσης συλλόγου της
Στέγης Μακεδονικού Πολιτισμού, με το σκεπτικό ότι η απαγόρευση δεν μπορεί να
συσχετιστεί με τη μη αναγνώριση μιας μειονοτικής ομάδας και μάλιστα προληπτικά.
6. Ο αυτοπροσδιορισμός
Το επιχείρημα περί «ατομικού» αυτοπροσδιορισμού είναι βέβαια αστείο. Ο
αυτοπροσδιορισμός έχει νόημα όταν αναφέρεται σε συλλογικότητες. Αλλά και αυτοί
που εμφανίζονται να υιοθετούν τον «ατομικό» αυτοπροσδιορισμό, πώς τάχα θα
εμποδίσουν τη συνένωση των «ατομικώς» αυτοπροσδιορισθέντων; Αυτά δεν τα είχε
τολμήσει ούτε η χούντα που επέτρεπε συγκεντρώσεις κάτω των τριών ατόμων.
7. Η γενοκτονία των Ποντίων
Οσο για τα ερωτήματα περί γενοκτονίας των Ποντίων, με τα οποία θεωρούν κάποιοι
ότι θα κατατροπώσουν τους εκπροσώπους της μειονότητας, είναι σαν να ρωτάνε
ομογενείς Ελληνοαμερικανούς να τοποθετηθούν για τη γενοκτονία των Ινδιάνων ή για
τις μαύρες στιγμές της σημερινής ιμπεριαλιστικής πολιτικής των ΗΠΑ. Καλά θα
έκαναν οι εθνικόφρονες που εκμεταλλεύονται μ' αυτό τον τρόπο τα αισθήματα των
Ποντίων να διαβάσουν τη διατριβή του σημερινού πρωθυπουργού. Εξαίροντας την
πολιτική προσέγγισης του Βενιζέλου προς την κεμαλική Τουρκία, ο Κώστας
Καραμανλής αναφέρεται στους πρόσφυγες που θεωρούσαν ότι «ξεπουλήθηκαν» από τον
Εθνάρχη με αντάλλαγμα τη φιλία του Κεμάλ και παρατηρεί: «Δεν χρειάζεται να πούμε
ότι σύντομα διάφοροι πολιτικοί εκμεταλλεύτηκαν τα αισθήματά τους» («Ο Ελευθέριος
Βενιζέλος και οι εξωτερικές μας σχέσεις», Ελληνική Ευρωεκδοτική, Αθήνα 1986,
σελ. 79). Στο ίδιο κείμενο ο σημερινός πρωθυπουργός υιοθετεί ως ορθή την απόφαση
του Βενιζέλου να αρνηθεί τη συνεργασία που του προσέφεραν τα αντικεμαλικά
κινήματα (Αρμένιοι και Κούρδοι) και να επιλέξει την ελληνοτουρκική προσέγγιση
(στο ίδιο, σελ. 82). Ηταν τότε που έφτασε να προτείνει τον Κεμάλ για το Νόμπελ
Ειρήνης.
Οσοι λοιπόν θέτουν αυτά τα «πονηρά» ερωτήματα στην κυρία Καρά Χασάν, ας το πουν
ευθέως: αυτό που αμφισβητούν δεν είναι η εθνικοφροσύνη μιας υποψήφιας. Είναι η
πολιτική ειρήνης και φιλίας με την Τουρκία. Δεν μπορούν να το πουν ανοιχτά, αλλά
μας κλείνουν το μάτι. Οι «τολμηρότεροι» ειρωνεύονται ήδη τα ζεϊμπέκικα του
Γιώργου και τις κουμπαριές του Κώστα. Δυστυχώς, η ανάμειξη κυβερνητικών στελεχών
και φιλοκυβερνητικών μέσων ενημέρωσης αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρχει
κεντρικός σχεδιασμός στην υπόθεση. Ο λόγος ανήκει στην αρμόδια υπουργό
Εξωτερικών και στον ίδιο τον πρωθυπουργό.
(Ελευθεροτυπία, 23/5/2006)